| DÜŞ YA DA GERÇEK “ŞAH-I MARAN” Küratör: Erkan DOĞANAY
20 Ekim – 10 Aralık 2012
AÇILIŞ: 20 Ekim 2012 Cumartesi, Saat: 19.30 YER: CKSM (Cennet Kültür ve Sanat Merkezi Sergi Salonu) "Her kim bu Şahmeran duasını okusa veya yanında götürse bin türlü derde dermandır." Haza Şerhi Şahmaran Doğu ve batı kaynaklı birçok efsane, edebi eser, halk sanatı ve günümüz çağdaş sanat eserlerinde “Şahmaran” imgesi kültürel, dini ve arketipsel bir anlamla yüklüdür. Binbir Gece Masalları’nda “Yılanların Kraliçesi Yemliha’nın Hikayesi” olarak bilinen ve Anadolu’nun farklı bölgelerinde değişik anlatım biçimleri olan Şahmeran hikayesi, aslında Mezopotamya kültürlerinin ortak bir motifidir. Bu masal, bazı ülkede incelendiği gibi Türkiye’de de pek çok sanatçı tarafından defalarca ele alınmıştır. Evrensel bir anlatı olan Şahmaran, ihaneti, bilgeliği, iyilik ve kötülüğü temsil eder. Hint coğrafyasından İran’a ve oradan Anadolu’ya, Kafkasya ve Batı’ya aktarılmış, çeşitli varyantları oluşmuş evrensel bir hikayedir. Doğu’da yılan kadın, Batı’da göz göze geldiklerini taşa çeviren saçları yılan adam Medusa; şimdi yarı hayvan yarı insan yaratıkları sembolize eden en önemli motif Şahmaran, görsel anlatı diliyle aktarılıyor. Anadolu Halk Sanatının başlıca figürlerinden olan Şahmaran, cam altı boyama örnekleri, kumaş boyamaları, ahşap üzerine çeşitli gündelik ya da çeyizlik ev eşyaları üzerine oldukça sık işlenmiştir. Anadolu’da yatak odalarına, salonlara asılan Şahmaran resimleri bolluk, bereket sembolü olarak baş tacı edilmiş… Çünkü Anadolu’da Şahmaran’ın kıyamet gününe kadar koruyuculuğuna, insanları kötülüklerden koruyacağına inanılır. Şahmaran duaları edilir ve şifacı yönüne dikkat çekilir. Hatta Tarsus’ta bulunan Şahmaran Hamamı’nda (Ki rivayete göre Şahmaran burada öldürülmüştür ve duvarlardaki ve göbek taşındaki kırmızılığın ondan sıçrayan kan olduğuna ve bir türlü silinmediğe değinilir.) göbek taşına uzananın şifa bulduğu, gençleştiği rivayet edilir. Edebiyatta; Şahmaran, Tomris UYAR (Şahmaran Hikayesi), Murathan MUNGAN (Cenk Hikayeleri / Şahmaran’ın Bacakları), Hilmi YAVUZ (Kuyu), Sennur SEZER (Şahmaran), Erhan BENER (Şahmeran Öyküsü), İsmail BÜYÜKTAŞ ( Şahmaran ve Hatemtay Hikayeleri), Luigi MALERBA ( İçimdeki Şahmaran), Muhsine Helimoğlu YAVUZ, Yücel FEYZİOĞLU ( Cırttan ile Şahmaran Kızı) gibi bazı yazarlar tarafından incelenmiş ve konu edilmiş Şahmaran, Halk sanatında önemli bir yer bulmuştur. Mehmet Ali KATRANCI, Hepsi Hikaye, Ebu Burak, Aynur OCAK; Günümüz Çağdaş Sanatçılarından Balkan Naci İSLİMYELİ, Serpil AKYIL, Ozan OGANER sergide Şahmaran yorumları ile yer alan isimlerden yalnızca bazılarıdır… Müzisyen Gökhan TANACI, bu sergi için Şahmaran müziği besteledi. Sergi paralelinde film ve belgesel gösterimleri, Şehir Tiyatroları’nın Şahmaran oyunu, edebiyat ve halk hikayeleri paralelinde çeşitli panel ve söyleşilerin düzenleneceği hikayenin devamını bu “ŞAHMARAN” sergisinde okuyabilir, hissedebilir, izleyebilir ya da duyabilirsiniz. "DÜŞ YA DA GERÇEK" ŞAH - I MARAN Yolu Şahmaran ile kesişenler: Balkan Naci İSLİMYELİ, Serpil AKYIL, Erol DENEÇ, Yavuz KILIÇER, Hüseyin IŞIK, Ali Asker BAL, Süreyya OSKAY, Fatih ÖZKAFA, Ozan OGANER, Ümitcan GÖREN, Gökhan TANACI, Ali Can MEYDAN, Raziye KUBAT, Cem KIZILTUĞ, Orçun İLTER, Filiz SÜNNETÇİOĞLU, Mehmet AKKAYA, Fırat BİNGÖL, Fatma ŞAN Camaltı ve Kumaş Boyama Örnekleri: Nasra Şimmes HİNDİ (Nasra Teyze), Mehmet Ali KATRANCI, Aynur OCAK, Yaşar YUNUS, Hasan ÖZCAN,Sabri, Nuray GENCEL, Emine YEDİKUVVET, Ümit BAYKAL, Mehlika BAS, Ayşegül KAYA (Hepsi Hikaye),Tacettin TOPARLI (Ebu Burak) |
http://www.evrensel.net/news.php?id=36766
